باغبانی درمانی
از دیرباز حرفه باغبانی در ایران، روم، یونان، مصر و بین النهرین مرسوم بوده است. برای مثال می توان از باغ های معلق بابل و باغ عدن نام برد. قدمت این حرفه در ایران به بیش از 6000 سال می رسد. حرفه باغبانی را میتوان دانش و هنر پرورش و تولید سبزی، گل و میوه تعریف کرد. مشاهده گل و گیاه و لمس اجزای آن موجب تسکین روح و آرامش انسان می گردد.
استفاده ی بهینه از گیاهان و مشغول کردن افراد در فعالیت های باغبانی برای سلامت جسمی، فکری و روانی آنها، باغبانی درمانی می باشد.
پیشینه استفاده از حرفه ی باغبانی مانند تماس با گیاهان و کشت و کار، پرورش و نگهداری آنها برای درمان بیماری های روحی و استفاده از اثرات شفابخشی آن به چند قرن پیش برمیگردد.
تحقیقات فراوانی در زمینه باغچه درمانی، انتشار یافته که نشان دهنده ی رابطه میان طبیعت و خوب زیستن است.
انسان در مقابله با گل و گیاه، آب و دیگر نشانه های طبیعت میتواند به آرامش روحی دستیابی پیدا می کند. پزشکان دریافته اند کاهش دوره درمان و کمتر شدن نیاز دارویی بیماران با مشاهده درختان و مناظر طبیعی امکان پذیر می شود. بر این پایه بعضی معتقدند با توجه به شرایط بیماران، باید تخت آنها را از اتاقهای بسته به فضای سبز بیرونی و محوطه بیمارستان منتقل کرد.
حضور جوانان در برنامههای دسته جمعی مثل باغبانی درمانی، حس اعتماد به نفس و اتکا به خویش را در آنها افزایش میدهد و این روش درمانی در بهبود روابط جوانانی که مایل به گوشه گیری از اجتماع هستند، موفقیتآمیز بوده است. همچنین فعالیت های باغبانی باعث افزایش قدرت جسمی و تحرک افراد شده و با افزایش فعالیت بدنی، طول عمر آنها بیشتر شده و موجب بالارفتن سطح آستانه درد و تحمل خستگی نیز می شود.
تازه ترین تحقیقات نشان میدهد زنان مبتلا به بیماریهای مزمن یا افرادی که دورههای طولانی مدتی را به دلیل پیشرفت بیماری، تحت درمان بوده اند، می توانند با کمک این روش جدید درمان، احتمال بازگشت به شغل و شروع موفق فعالیتهای روزانه خود را تسریع بخشند.
از نظر محققان تماس فرد بیمار با گیاهان در طول دورههای باغبانی درمانی که با هدف پیشرفت تدریجی کیفیت زندگی بیماران و افزایش سطح سلامت روانی و جسمی آنها انجام می گیرد باعث بهبود مهارتهای ارتباطی افراد که در طول دوره بیماری دچار مشکل شده است، می گردد.
از فواید باغبانی درمانی از دیدگاه روانشناسی می توان به کاهش استرس، اضطراب، فشارهای روانی، تقویت اعتماد به نفس و امید به زندگی اشاره کرد. در باغبانی درمانی مشاهده، لمس و تماس و بوییدن گل ها و گیاهان بیشترین اثر را در تحریک و بهبود احساسات و عواطف انسان باعث می شود. توان بخشی تمرکز فکر، بهبود توانایی های برنامه ریزی و حل مشکلات، یادگیری مهارت های تازه، ، پیگیری و تمرین یادگیری و تقویت افکار مثبت از فضایل باغبانیدرمانی است.
مدتی است استفاده از باغهای شفابخش خواهان بسیاری در ایران داشته و آمیزش اصول باغ ایرانی با اصول طراحی فضاهای شفابخش به همراه کاربرد کاشت گیاهان، توانسته فضایی خلق کند که با بوجود آوردن احساس آرامش، باعث کمتر شدن استرسها و فشارهای روانی، افزایش همکاری های اجتماعی، بالا بردن امید به زندگی، بهبودی و شفابخشی در انسان ها شده است.
آلودگی هوا، ترافیک و استرس، از نشانه های اصلی شهرهای بزرگی مثل تهران هستند و خرید باغ یا باغچه در حومه تهران یا حومه شهرهای بزرگی که زندگی میکنید، کمک زیادی به دوری از این مشکلات حداقل در تعطیلات آخر هفته میشود.
لباس مبدل کارهای آخر هفته را پوشیده و زمانتان را در کنار گیاهان سپری، نفس عمیق بکشید و بنشینید رایحه خوش گل های خود را ببویید.